Blog - Page 11

Orhan Arsal tarafından Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı’nda 2010 yılında yapılan yüksek lisans tezidir. Anadolu sahasında XIII. yüzyıldan sonraki dönemde Türkçenin söz varlığının önemli kaynaklarından…

Karaman’da Kirişçi Baba mahallesindeki Kirişçi Baba Camii’nin bitişiğinde olan bu tekke Yunus Emre Camii, Yunus Emre Tekkesi ve Kirişçi Baba Camii olarak da bilinir. XVIII. yüzyılda tekkeye çok sayıda görevlinin atandığı görülmektedir.…

Karaman şehrinde Kirişçi Baba Tekkesi’nin yanındadır. 1530 tarihli muhasebe defterine göre çeşmeye su, Kirişçi Baba’ya ait vakıf sudan geliyordu. Kirişçi Baba Tekkesi ile ilgili yapılan onarımlarda çeşmeden bahsedilmemektedir. Cemile TEKİN KAYNAKÇA 387…

Yayın tutturulduğu ve çekildiği sert ipten kiriş yapma zenaatına kirişçilik denilir. Yay (kavs, kemân), tek parça veya birleşik elemanlardan oluşmuş, ortada yer alan kabzasının iki tarafında simetrik biçimde eğilmiş iki ucu arasına…

İzmir Kemeraltı’nda Halimağa Çarşısı’ndan Hisarönüne giden yol güzergâhında yer almaktadır. Kitâbesine göre 1156 (1743) tarihinde hem III. Ahmed (1703-1730) hem de I. Mahmud’a (17301754) hizmet eden Kızlarağası Hacı Beşir Ağa tarafından yaptırılan…

Kırşehir Müzesi’nde Ahilere ait şecerenameler, beratlar ve vakfiyelerin tıpkıbasımları, transkripleri ve sadeleştirilmesiyle oluşan ve yayınlanan (Kırşehir 2008) bu eser, M. Fatih Köksal, Orhan Kurtoğlu, Hasan Karaköse ve Özer Şenödeyici tarafından hazırlanmıştır. Yayınlanan…

Ahi Evran’ın hayatının önemli bir kısmını geçirdiği ve vefat ettiği şehirdir. Bu bağlamda Ahiliğin manevî merkezi olan Kırşehir, Kızılırmak’a ulaşan güney-kuzey doğrultulu Kılıçözü suyu vadisi boyunda denizden yaklaşık 990 m. yükseklikte yer…

Tarsus’ta Ulu Cami’nin kuzey batısında, Camii Nur Mahallesinde yer almaktadır. Kırk Kaşık veya Beyaz Çarşı olarak da adlandırılan bedesten, adını kubbe eteklerinde ve silmeler üzerinde bulunan kaşık kabartmalarından almıştır. Ulu Camii ve…

Araştırıcı yazar Sadık Göksu’nun 2011 yılında ilk baskısı yapılan ve 672 sayfadan oluşan bu kitabı, Ahi teşkilatı ve kültürü ile ilgili ilk ansiklopedik kaynak niteliğindedir. Geleneksel, alışılmış ansiklopedi anlayışından farklı tarzda hazırlanan…

Başta Türk dünyası olmak üzere Orta Doğu ve İran’da din ve inanç ritüelleri bağlamında yaygın ve büyüleyici olarak kullanılan bir sayıdır. Kırk sayısı ile ilgili Türk ve İslam dünyasında oldukça zengin bir…

Değişik sanatlar hakkında bilgi bulunan Kâbusnâme adlı kitabın yazarıdır. İran’ın kuzeyinde hüküm süren Ziyârîler hanedanı (9231042) emirlerinden Keykâvus b. İskender’in hayatı hakkında kendisinin kitabında verdiği sınırlı bilginin dışında bir şey bilinmemektedir. Hanımı…

Esnaf teşkilatlarında Ahi Baba’dan sonra ikinci sırada yetkili kişidir. Kethüda kelimesinin, eski İran dili Pehleviceden günümüz Farsçasına geçtiği ifade edilir. Türkçede hem bu şekilde hem de kâhya biçiminde kullanılmıştır. Bu kelimenin Türk…

Fütüvvet ehli ve Anadolu’da Ahiliğin kurucusu olarak kabul edilen Ahi Evran’nın efsanevî hayatından, faziletlerinden, kerametlerinden ve cömertliğinden bahseden mesnevidir. Türkçe ve manzum olarak aruzun ‘Fâilâtün fâilâtün fâilün’ kalıbıyla yazılan mesnevinin tamamı 167…

Kavsız bir kadife olan kemhanın Türkçeye ne zaman girdiği hakkında bilgi bulunmamaktadır. Hârizmşahların kemha sözünü söylendiği bilinmemektedir. Zemahşeri eserinde “yupka kemha” yani yufka (ince) kemha sözünü kullanmaktadır. Dede Korkut kitabında da “ağır…

Müteselsil kefalet de denilen kefil, toplumsal bütünlük ile üretim ve tüketimde asırlarca süren güven ortamının kaynağıdır. Zincirleme kefalet, bütüncül hayat anlayışının, uygulamada somutlaşmasıdır. Zincirleme kefalet, sorumluluğun sonuca dönük irtibatlı olan herkese kademeli…

Keçe, yün materyalin sıcak ve ıslak bir ortamda dövülmesi neticesinde lifli yapının birbirine kenetlenmesi ile oluşan bir nevi kaba kumaş olarak tanımlanabilir. Selçukluların başkenti Konya’da da keçecilik önemli üretimlerden biri idi. Selçuklular…

İpek böceği kozalarını çözerek çıkaran ve dokumacılıkta kullanılacak hale getiren ve işleyen ipekçi esnafı “kazzâz” veya “harirci” gibi adlarla bilinirdi. İpekçi esnafı içinde yer alan ibrişimciler, kalınca bükülmüş ipek ipliği yaparlardı. Özellikle…

Ankara ili Kalecik ilçesi, Ahi Kemal mahallesinde inşa edilmiştir. Türbede, Fatih Sultan Mehmed’in, Tüfekçi başı ve Rufai şeyhi olan Kazancı Baba’nın yattığına inanılır. Üzerinde inşa tarihini gösteren her hangi bir kitabe bulunmamaktadır.…

Mardin’de Cumhuriyet caddesinde, Ulu Camii’nin kuzeyinde yer almaktadır. 1487-1502 tarihinde, Akkoyunlular döneminde yaptırılmıştır. Tarihi kayıtlarda bedestende 1526’da 74, 1540’ta 80, 1564’te ise 99’u etkin 111 dükkân olduğu yazılıdır. Yapı, bedesten olarak anılsa…

Urgancılar Arastası, Kayseri şehir merkezindeki önemli ticaret yapılarından olup, halk arasında Cıngıllıoğlu, Pirinççiler Çarşısı olarak da bilinir. 960 (1552) yılında yapılan eser, mevcut Kayseri Kapalı çarşıların en eskisidir; Kayseri surunun Boyacı kapısına…

Türk Medeniyeti’nin Dinamiği Ahilik adlı eserin yazarıdır. Konya’da doğdu. İlköğrenimini Hâkimiyet-i Milliye İlkokulu’nda, ortaöğrenimini Konya Erkek Sanat Enstitüsü’nde yaptıktan sonra Selçuk Eğitim Enstitüsü’nden mezun oldu. Konya’da yayımlanan yerel gazetelerde çalıştı ve ulusal…

Serkan Özburun’un 224 sayfalık Kaybolan Meslekler adlı kitabı (İstanbul 2006), XVIII. yüzyıl başlarında etkin olmuş ve bugün çoğunlukla kaybolmakta olan zanaat topluluklarının alfabetik olarak tek tek tanıtıldığı 90 adet meslek bölümlerinden oluşur.…

Ahi Evran ve Kırşehir’de Ahilik Üzerine Bir Din Sosyolojisi Araştırması adlı Yüksek Lisans tezini hazırlayan İrfan Kaya, Kırşehir’de doğdu. İlk ve ortaokul öğrenimini Kırşehir merkezde, lise öğrenimini Mucur ilçesinde Sağlık Meslek Lisesi’nde…

Fütüvvetnâmelerde fütüvvet ehli içinde yer alan kavlîler üç kola ayrılır: kavlî, seyfî ve şürbî. Kavlî, askerlerin dışında olup doğruluk, sebat ve vefa dolayısıyla fütüvvet mensupları arasına katılmış olan ve fütüvvete sevgi besleyen…

Kâşgarlı Mahmud, Ahi kelimesiyle ilgili bilgiler bulunan Dîvân-ü Lûgati’t-Türk adlı eseriyle tanınmıştır. Karahanlılar döneminde yetişen ilk Türk dil bilginidir. Dîvân-ü Lûgati’t-Türk 1072-1074 yılları arasında tamamlanmış olup Ahilik kavramının aslı olarak ileri sürülen…

Şehrin en işlek ticaret merkezinde Hepkebirler mahallesi Nalburlu sokak No:4 adresinde kayıtlı olan bedestenin üç tarafı sokağa açılırken, kuzey-batısı evlerle kapatılmıştır.  Güneyinde II. Bayezid’in yaptırdığı Balkapanı(Pembe Han) Hanı, doğu-güneyinde Kurşunlu Han yer…

Kasımpaşa vakfına bağlı 1 Haziran 1763 tarihinde yirmi dört, Sinanpaşa vakfına bağlı on iki adet debbağhaneden oluşmaktaydı. Bu debbağhanelerin içinde ayrıca bir de miri debbağhaneler vardı ki, bunların statüleri diğerlerinden kısmen ayrılmakta…

Deri ve et ihtiyacını temin etmek üzere şehir ve kasabalarda kasap dükkânları bulunuyordu. Osmanlı kasapları üç gruba ayrılmaktadır; salhanelerde hayvan kesimi ve yüzme yapanlar, kasap dükkânların çalışanlar, sokaklarda gezerek et satan çeyrekçiler.…

Osmanlı Devleti’nde yeni kurulan şehirlerin veya semtlerin çekirdeğini oluşturan külliyelerin çevresine, özellikle caminin yakınına arasta adı verilen çarşı da inşa edilmiştir. Bu bağlamda II. Selim’in (1566-1574) Konya-Karapınar’da kendi vakıf hayratı olarak inşa…

Karamanoğlu Halil Bey’in oğlu Alâeddin Bey, Mader-i Mevlâna Türbesi’yle bitişiğinde Kalemioğlu Ahi Muhammed Bey tarafından inşa edilen Kalemi Zaviyesi’ne vakfettiği gayrimenkuller için düzenlettirmiştir. Tanzim ve tescil tarihi 769 / 1367’dir. Orijinal olarak…