Hıristiyanlar, Baba, Oğul ve Kutsal Ruh adı altında “üç kişilikte tek bir Tanrı”nın varlığını tasdik ederler. Hıristiyan inancına göre Baba, kainatı yaratmıştır; Tanrı’nın inkarnasyonu olan Oğul, günahın gücün den/esaretinden insanlığı kurtarmak üzere bedenleşmiş, kendini çar mıhta feda etmiştir; Kutsal Ruh ise ilah! sevgiyi insanın kalbine ve gön lüne vermektedir.
‘Üçlükte birlik’ veya ‘birlikte üçlük’ şeklinde ifade edilen bu doktrinin akılla kavranabilecek bir şey olmadığı ancak imanla idrak edilebilece ği zaman zaman ileri sürülür. Dahası, Hıristiyan teologları onun “ilahi bir sır/gizem” olduğunu ve ona olduğu gibi iman edilmesi gerektiğini savu nurlar. Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlüsü şeklinde formüle edilen bu dokt rin Matta İncili 28:19’da yer alan ve isa’nın ölümden dirildikten sonra Ce lile bölgesinde taraftarlarına görünerek onları, mesajını tüm uluslara yay makla görevlendirdiği pasajda geçer: “İsa yanlarına geldi ve onlara şöyle dedi: Gökte ve yeryüzünde bütün hakimiyet bana verildi. Şimdi, siz gidip bütün milletleri şakirt edinin, onları Baba, Oğul ve Kutsal Ruh ismiyle vaf tiz eyleyin. Size emrettiğim her şeyi onlara öğretin … ” Bu formül Matta İn cili dışında Pavlus’un Korintliler’e ikinci mektubunda da geçmektedir:
“Rab İsa Mesih’in lütfu, Tanrı sevgisi ve Kutsal Ruh’un paydaşlığı hepiniz le birlikte olsun” (il. Korintliler 13:14). “Tanrı, üç şahısta tek bir tabi ata/cevhere sahiptir (God is una substantia, one being or nature, et tres personae, three persons)” şeklinde Batı’da standartlaşan terminoloji 3. yüzyılın başlarında yaşayan ünlü Kilise Babası Tertullian’a kadar geri gö türülmektedir. 325 İznik ve 381 İstanbul konsillerinde bu doktrin, Kilise nin resmi inanç öğretisi olarak kabul edilerek dogmalaştırılmıştır.
Prof. Dr. Mahmut Aydın